فرشهای دستباف به دلیل ارزشمند بودن هم به لحاظ قیمت و هم به لحاظ زیبایی و جنبه های هنری باید با دقت نگهداری شوند. عمر فرش دستباف موضوع این مطلب است.
فرشهایی که از عمر آنها سالهاست می گذرد به عنوان کالای با ارزشی هستند که به خوبی باید مراقبت و حفاظت شوند. فرشهای دستباف معمولاً عمر طولانی تری نسبت به فرشهای صنعتی دارند و هر چه قدمت بیشتری داشته باشند کالای با ارزش تر و فاخرتری به شمار می روند. در ادامه به موارد و نکاتی اشاره می شود که موجب آسیب دیدن فرش می شوند و رعایت کردن آنها می تواند موجب عمر طولانی تر فرشهای دستباف و آسیب کمتر آنها در اثر گذر زمان باشد.
اولین روش افزایش طول عمر فرش دستباف ) پاخوردگی و ساییده شدن فرش
معمولاً قسمتی از فرش که جلوی درب ورودی هست بیشتر پا خورده و کهنه می شود. قسمتهای مجاور درب ورودی اغلب قسمتی از فرشها که در بخش بالاتر مکان استفاده می شود کمتر کثیف و کهنه می شود. بنابراین ، اگر شما همیشه یک طرف فرش را در معرض پاخوردگی و جلوی درب استفاده کنید موجب می شود که قسمتی از فرش نسبت به قسمت دیگر آن کهنه تر شده و فرش یکدست نباشد. بهتر است فرش را هر چند ماه یکبار جا به جا کرده و از هر دو طرف فرش به یک اندازه استفاده کنید.
دومین روش افزایش طول عمر فرش دستباف ) استفاده از مواد شیمیایی در شستشو
در شستشوی فرشهای دستباف باید از موادی که ترکیبات شیمیایی کمتری دارند استفاده کنید. شوینده هایی که دارای قدرت تمیز کنندگی بالاتری هستند اغلب ترکیبات شیمیایی قوی تر و بیشتری دارند که به بافتها و تارهای فرش می تواند آسیب بزند. بهترین مواد برای شستشوی این فرشهای استفاده از صابونهای سنتی یا صابونهایی که ترکیبات و مواد شیمیایی و اسیدی کمتری دارند می باشد.
سومین روش افزایش طول عمر فرش دستباف ) تابش مستقیم آفتاب
تابش مستقیم آفتاب بر روی فرش می تواند به مرور زمان موجب رنگ پریدگی فرش و کهنه شدن آن شود. برای جلوگیری از این آسیب بهتر است هنگام تابش مستقیم آفتاب به ویژه زمانی که آفتاب تند و سوزاننده است ، روی فرشها با یک تکه پارچه یا رو فرشی پوشانده شود. استفاده از پرده های ضخیم نیز می تواند مانع تابش نور شدید آفتاب شود و از آسیب رساندن به فرشها جلوگیری کند به همین دلیل یکی از راههای آسیب دیدن کمتر فرشها استفاده از این پرده هاست.
چهارمین روش افزایش طول عمر فرش دستباف ) جریان هوای سالم
با اینکه تابش مستقیم آفتاب می تواند موجب آسیب دیدن و رنگ پریدگی فرش شود و باید از تابش مستقیم آن جلوگیری کرد ولی بهتر است هر از گاهی برای اینکه فرشها در معرض هوای تازه قرار بگیرند و مانع نم گرفتگی آنها شده و همچنین از فواید جریان هوای تازه برای فرشها استفاده کرد ، آنها را به فضاهای آزاد و بیرون ببرید تا مانع رشد حشرات و قارچها در بین الیاف فرش شوید. اگر شغل شما نگهداری از فرشهای دستباف است و تعداد زیادی فرش دستباف در انبارها دارید بهتر است انبارها مجهز به سیستم تهویه مناسب باشند.
پنجمین روش افزایش طول عمر فرش دستباف ) قرار دادن گلدان و درختچه در کنار فرش
سعی کنید از قرار دادن گلدان یا درختچه بر روی فرش دستباف و یا حتی در کنار آن خودداری کنید ؛ زیرا آب و رطوبتی که در داخل گلدان وجود دارد می تواند به الیاف فرش سرایت کرده و موجب پوسیدگی و از بین رفتن فرش شود.
ششمین روش افزایش طول عمر فرش دستباف ) رطوبت و خیس شدن فرشها
در صورتی که روی فرش دستباف شما مقداری آب ریخت و آن را خیس کرد بهتر است اول کاملاً آب آن را بگیرید و بعد آن را کاملاً خشک کنید تا از تغییر رنگ تارهای فرش و پوسیدگی آن پیشگیری کنید.